කලාකරුවා ළමයෙකි. කොහොමටත් මානවයා යනු සදාතනික ළමා වියක් සහිත සත්වයෙකි.
පවත්නා ක්‍රමය විසින්, පටිපාටි විසින් මේ ළමයා මරා දමනු ලබයි. පිකාසෝ කීවේ සෑම ළමයකුම උපතින්ම කලාකරුවකු බවත් ඔහුව මරා දමනා ලබනු බවත්ය. වැඩිහිටියන් නොවන, එනම් පවත්නා සංකේතීය පටිපාටියට අනුගත නොවන හෝ අසමත් සියල්ලන් විශේෂිතයන්, පිස්සන්, මානසික රෝගීන්, විපරිතයන් ලෙස වර්ග කෙරේ.
ළමුන් මෙන්ම කලාකරුවන්ද පවත්නා ක්‍රමය තුළ පටිපාටි තුළ මනෝ වික්ෂිප්තභාවයෙන් යුතු වූවන්ය. නමුත් ළමුන්ව විවිධ දණ්ඩනයන් මගින් තමා ගැන හීනමානයට ලක් කොට පවත්නා ක්‍රමයට අනුගත කරගැනීම සිදුවේ. සමාජානුයෝජනය යනු එයයි. එහෙත් එසේ වැඩිහිටියන් වූ පසු අවරෝධිත ළමා ලක්ෂණ විවිධාකාරයෙන් විපරීත ලෙස පොලා පනියි.කලාකරුවා කොහොමටත් මනෝවික්ෂිප්තතාවයෙන් හෙබියෙකි. වැඩිහිටියන් වූ කලාකරුවන්ගේ කලාකෘති මෙලෝ රහක් ඇත්තේ නැත.
අවිහිංසක ඇස යනු කතාන්දර කලාවේ එන දාෂ්ටිකෝණයකි. මෙය සිනමාව තුළද යොදා ගැනේ. එහිදී ළමයකුගේ ඇසින් සියල්ල නිරූපනය කෙරේ. නිදසුනක් ලෙෂ මාක් හැඩොන්ගේ කෘතියක පරිවර්තනයක් වන මහ රෑ හමුවූ අරුම පුදුම බලු විපත ගනිමු.
එය මනෝ වික්ෂිප්තතාවයෙන් පෙලෙන දරුවකුගේ ඇසින් තමා අවට වන තදාසන්න ලෝකය නිරූපනය කරයි. එය එක් අතකින් මනෝ විද්‍යාත්මක කතාවකි. ඔහු ඊනියා විශේෂ හැකියාවෙන් යුත් අයකුය. ගණිතයෙහි දක්ෂයෙකි. එම ගණිතමය සංකල්ප මෙන්ම භෞතික විද්‍යා සංකල්ප ඇතැම් විට දාර්ශනික තලයක් කරා පොලා පනිනා තාර්කික බවකින් යුතුය.
ඔහුට සියල්ල කුතුහලයෙන් පිරී ඇත. මෙම කුහුල ඊනියා රහස් පරීක්ෂක කතා ව්‍යුහයක් ඔස්සේ ඉදිරියට යයි. වැඩිහිටි ලෝකයේ තර්කය ඔහුට ග්‍රහණය නොවේ. ඒ තර්කවලට ඕනෑ තරම් විකල්ප තර්ක ඇත. ඒ හරහා ලේඛකයා වැඩිහිටි ලෝකයේ තර්කවල නිස්සාරත්වය අප ඉදිරියට ගෙනෙයි.
කාරණය නවයොවුන් සාහිත්‍යයේ ප්‍රධාන ධාරාවන් වන රහස් පරීක්ෂක කතා හා වික්‍රමාන්විත කතා ජීවිතය පිළිබඳවත්, ලෝකය පිළිබඳවත් තමා පිළිබඳවත් අලුත් යමක් ජනිත නොකරන තරමට යල්පැන යද්දී මෙවන් ඊනියා රහස් පරීක්ෂක කතාවක් ඒ සියල්ල අප වෙත ගෙන ඒමයි. එය අයත් වන්නේ ගැටළු නවකතා නම් ෂානරයටයි. ලාංකීය යොවුන් සාහිත්‍යයේ ස්වතන්ත්‍ර ගැටලු නවකතාවක් ලෙස අපට හමු වන්නේ ප්‍රියාන් ආර් විජේබංඩාරගේ නෑ ඒ අම්මා නෙමෙයි පමණකි.
අවරදිග නවයොවුන් පාඨකයන් අතර වඩාත් ජනප්‍රියත්වයට පත් වූයේ ගැටළු නවකතා හෙවත් ඡරදඉකැප භදඩැක නමැති ෂානරයයි. සමාජ ආර්ථික සීමාමායිම් හරහා විහිදෙන මෙන්ම, සාම්ප්‍රදායික හා අසාම්ප්‍රදායික පවුල් ව්‍යුහයන් තුළ පුද්ගල මෙන්ම සමාජ කාරණාවන් කෙරේ ආමන්ත්‍රණය කළ, යථාර්ථවාදී ප්‍රබන්ධයන් වන යොවුන් නවකතා ගැටළු නවකතා ලෙස වර්ග කෙරේ. මෙම නවකතාවන්හි වන අන්තර්ගතයන්හි පරිණත බව නිසා ඇතැම් යොවුන් සාහිත්‍ය විචාරකයන් ඒ පිළිබඳව ගැටළු මතු කළත් ඒ වෙනුවෙන් පෙනී සිටි විචාරකයන් මෙන්ම ඒවා ආදරයෙන් වැළඳ ගත් යොවුන් පාඨකයන්ද සිටියහ. ඇමරිකානු ලේඛිකා ජූඩි බ්ලූම්ගේ ,්රු ශදම එයැරු ටදාරෑ ෂඑි පැ ඵ්රට්රුඑ, යන කෘතිය නවයොවුන් දැරියන්ගේ ලිංගිකත්වය හා ශාරීරික පරිණතවීම් පිළිබඳ ගැටළු කෙරේ ආමන්ත්‍රණය කරන්නකි. මෙම කෘතිය දෙවියනි ඔබ සිටිනවාද මම මාගරට් යනුවෙන් සුජීවා නිරංජනී රත්නායක විසින් පරිවර්තනය කොට තිබේ.
වීරකතාවේ, විද්‍යා ප්‍රබන්ධයේ සිට ඉහත කී සමාජ, ආර්ථික, ලිංගික අත්දැකීම් දක්වා නවයොවුන් කතාන්දරයේ තේමාත්මක වපසරිය පෘථුලය. විරැකියාව සිට පාරමානසික අත්දැකීම් දක්වා ඒ විවිධය. ආරම්භයේ සිටම විවිධ සමාජ ගැටළු සහ තත්වයන්ට මුහුණ දෙන නවයොවුනන් පිළිබඳව නවයොවුන් නවකතාවන්ට විෂය විය. එවැනි මුලදී වැඩිහිටි යැයි හඳුන්වනු ලැබූ තේමාවන් පසුකාලීනව ජනාදරයට පත් විණි. දික්කසාද, අපරාධ, ප්‍රචණ්ඩත්වය, ලිංගිකත්වය, ව්‍යභිචාරය, මෞඛ ලිංගික සේවනය, ස්ත්‍රී මෙන්ම පුරුෂ දූෂණයන්, කල්ලි, මත්ද්‍රව්‍ය ආදී සකල තේමාවන් මේ වන විට නවයොවුන් සාහිත්‍යයේ නියෝජනය වේ. මෙවන් නවකතාවන් එවන් විනාශකාරී මෙන්ම සදාචාරාත්මක නොවන ක්‍රියාවන් දිරිමත් කරන බව ඇතැම් විචාරකයන් දක්වති. එහෙත් දුෂ්කර අවස්ථාවන්ට හා සමාජ ආර්ථික ගැටළු ආදියට ජීවිතයේදී මුහුණ දෙන නවයොවුනන්ට සැබෑ ජීවිතයේ අභියෝගයන්ට මුහුණු දීමට මෙම කෘතීන් තුළින් ලැබෙන පන්නරය ඉවහල් වෙතැයි අනෙකුන් තර්ක කරති.
මහ රෑ හමුවූ අරුම පුදුම බලු විපත මනෝවික්ෂිප්තතාවෙන් යුත් දරුවකුගේ අත්දැකීම් විෂය කොට ගනියි. කෘතියේ මදක් යන විට අප ඔහු සමග එක්ව වැඩිහිටියන්ට හා ලෝකයට සානුකම්පිත වෙමු. රහස් පරීක්ෂක කතා ව්‍යුහය තුලින් ඔහුගේ ජීවිතයේ ඇති රහස, ප්‍රහේළිකාව මෙන්ම ජීවන ගණිත ගැටළුව අප වෙත අභිමුඛවේ. කාරණය රචකයා යම් න්‍යායක් සාධනය කරනු පිණිස කෘතිය වෛශ්‍යා වෘත්තියේ නොයෙදවීමයි. යොවුන් කතාවල ආදර්ශමත් චරිත, සාධනීය අවසානයන් ගෙන එමින් කරන කාර්්‍යයම බොහෝ වැඩිහිටියන් උදෙසා ලියන අපේ ලේඛකයන්ද කරයි. ඒ වෙනුවට මෙම කෘතිය සිය මනෝ වික්ෂිප්තතාවයත්, ඒ නිසා මුහුණ දෙන අත්දැකීම්, පියා සහ මව අතර ඇතිවන වෙන්වීම, වැඩිහිටි ලෝකයේ වන ගැටළු මගින් ජීවිතය පිළිබඳ ප්‍රඥාවක් සහ උපේක්ෂා සහගත නිරාමිස අවබෝධයක් අප තුළ ජනිත කරයි. අවසානයේ දරුවා ගැන නොව අප වැඩිහිටියන් ගැන අනුකම්පා කරන තැනකට ගමන් කරමු. ලේඛකයා මෙය කරන්නේ අවිහිංසක ඇසින් ළමයකුගේ කෝණයෙනි.
අනෙක් අතින් මෙය රේඛීය විකාශනයෙන් යුත් උච්චාවස්ථාමය නාට්‍යමය සන්දර්භයක් වෙනුවට උපාඛ්‍යානමය ලෙසින් ගොඩ නැගේ. එනිසා සුරතාන්තමය කතා ව්‍යුහයක් තුලින් මතු විය හැකි ග්‍රස්ථික බව මෙහි මතු නොවේ. මනෝ වික්ෂිප්තතාව යනු දාර්ශනික ආකාරයකට ජීවිතය පිළිබඳ නිරාමිස අයුරකින් බැලීමක් බවට මෙහිදී පත් වෙයි. ගණිතමය පඨිතයන්, මනෝ විද්‍යාත්මක පඨිතයන්, විද්‍යාත්මක හා දාර්ශනික පඨිතයන් බහුශාබ්දික අයුරකින් මෙහි එකලස්කරණියව තිබේ. බාක්තීන් සඳහන් කරන වන් සැණකෙළිකරණයක් අපූරුවට එයින් පැන නගියි.
කාරණය එම බහු ශාබ්දික බව වෙනුවට අපගේ යොවුන් සාහිත්‍යයේ පමණක් නොව පොදුවේ වැඩිහිටි සාහිත්‍යයේද වැඩිහරියක් ඇත්තේ කතුවර අධ්‍යාශයක්, න්‍යායික සාධනයක් මගින් දැක්කීමමය. සෑම කලාකෘතියක් තුළම කලාකරුවා විසින් දැක්කීමක් තියන බව ඇත්තය. එහෙත් අපේ නවකතා ගත්තත්, චිත්‍රපටි ගත්තත් කෙවිට කොහෙන් හෝ පෙනෙයි.
කලාකෘතියක් යනු නිදැල්ලේ යාමකි. වල්මත්වීමකි. බැටළු රැල සමග කලාකරුවාද අයාලේ යයි. එහෙත් අපේ සිදුවන්නේ කලින් දන්නා ගාලට බැටළුවන් ටික දැක්කීමය. කලාකෘතියක ගාල තිබෙන්නේ කොහේදැයි කලාකරුවා නොදනියි.
යොවුන් කතාව පවා මෙවන් සංකීර්ණ බහුශාබ්දිකත්වයක් කරා ගොස් තිබියදී අපේ කලාකරුවන් මේ කිසිවක් නොදැන තවමත් ලියන කියන දැයට හේතු වන ප්‍රධාන දෙය ඔවුන් ළමුන් වන්නට කැමති නැති එකය. පිස්සන් වන්නට හෝ මනෝ වික්ෂිප්තබවට වැටෙන්නට කැමති නැති වීමය. ඒ වෙනුවට ඔවුන්ට කලාකාරයන් හෝ බුද්ධිමතුන් වන්නට, ආචාර්යවරුන් වන්නට ඕනෑය. නැතිනම් දේශපාලනික වශයෙන් චින්තකයන් වන්නට ඕනෑය.
ඒ සියල්ලට සිනාසෙන ළමයකු වන්නට හැකිවුවහොත් මිස ලෝකය අලුත් ඇසකින් ග්‍රහණය කොට ගත නොහැකිය. කුමන ආකෘතියක් තුළ, ශෛලියක් තුළ, න්‍යායක් තුළ සිටියත් ළමයකු නොවන්නේ නම් කලාව වානාය. කලා සාහිත්‍ය සමාජයේ පිළිගැන්මට ලක්වන්නට අවැසි නම්, ඒ සමග ලගින්නේ නම් කලාවේ මේ වික්ෂිප්ත සෞන්දර්්‍යය සාක්ෂාත් කර ගත නොහැකිය. එම වික්ෂිප්තතාවෙන් තොරව ලෝකය ගැන කිසිවක් සාක්ෂාත් කළ නොහේ.
එය උමතු ප්‍රඥාවකි. එය ලබන්නට ළමයකු විය යුතුය. පිස්සකු විය යුතුය. ලෝකයේ, වැඩිහිටියන්ගේ, මෙම පටිපාටිවල, න්‍යායන්වල ළමා බවත් පිස්සු හුටං බහුභූත ගතියත් පෙනෙන්නේ එවිටය.
කේ. කේ. සමන් කුමාර
No comments:
Post a Comment